İslam tibbı: tarixi, mənbeyleri ve faydaları
İslam tibbı ya da Ərabi tibbı, İslam mәdәniyyәtinin inkişaf etdiyi Orta Əsr dövründә Mәşriq mәkanında yaranmış vә Ərәbcә dilindә yazılmış tibbi elm vә praktikadır. İslam tibbı antik Yunan, Roma, Mәsopotamiya vә Fars tibblarının konsepsiyalarını birlәşdirәrәk bir çox yeniliklәr vә irәlilәyişlәr etmişdir. İslam tibbi klassik tibbin biliklәri ilә yanaşı Avropa orta Əsr tibbindә dә istifadә olunmuşdur. Orta Əsr İslam hәkimlәri özlәrinin avtoritetini tabii elmlәrin bir hissәsi kimi yaranan tibbın yükselişi ilә birlikdә yitirmişdir. Onların yazıları hәtta bu gün dә hәkimlәr üçün maraqlıdır.
İslam tibbinin tarixi
Tibb İslam m İslam tibbinin mәnbәlәri
islam təbabəti
Download: https://tlniurl.com/2vvQvF
Qurani-kerim vә hәdislәr
İslam tibbinin ən əsas mәnbәyi Qurani-kerimdir. Quranda Allah insanın yaradılışını, sağlamlığını, xəstəliyini vә şifasını bəyan edir. Quranda tibb ilә bağlı bir çox ayə vә istinadlar var. Mәsәlәn, Allah buyurur: "Biz ona (insana) iki göz, bir dil, iki dodaq vermişik." Bu ayə insanın orqanlarının funksiyalarını vә əhəmiyyətini göstərir. Quranda həmçinin insanın qidalanması, təmizliyi, cinsi həyatı, ruhi vəziyyəti və s. ilə bağlı tövsiyələr də var.
İslam tibbinin digər mühüm mәnbәyi Peyğәmbәr Muhəmmәdin (s) hәdislәridir. Hәdislәrdә Peyğәmbәr (s) insanların sağlamlığını qorumaq, xəstələrə şifa vermәk vә tibb ilmini öyrәnmәk barәdә bir çox sözlәr deyib. Muhaddislәr hәdislәri toplayaraq "tibb-ı nübüvvet" adlanan kitablar yazmışlar. Bu kitablar İslam tibbinin Ərabi tibbinden fərqli olmasına səbəb olmuşdur.
QƏdim Yunan, Hind vƏ İran tibbı
İslam tibbi antik Yunan, Hind vƏ İran tibblarından da çox tƏsirlƏnmişdir. İslam alimlƏri bu mƏnbƏlƏrdƏn gƏlƏn biliklƏri tƏrcümƏ edƏrƏk, şƏrh edƏrƏk vƏ inkişaf etdirƏrƏk öz tibbi elm vƏ praktikalarını yaratmışlar.
Qurani-kerim vƏ hƏdislƏr
Qurani-kerim vƏ hƏdislƏrdƏn ƏlavƏ, İslam alimlƏri qƏdim Yunan tibbinin ən mühüm nümayƏndƏsi olan Hipokratın (MÖ 460-370) fikirlƏrinƏ dƏ riayet etmişlƏr. Hipokrat insanın sağlamlığının dörd mayelik (xun, balğam, safra vǝ siyah safra) arasında müvazinǝtli olmasına asılı olduğunu iddia etmişdi. Hǝmçinin o insanın temperaturunu (mizaj) dörd tipdǝ (soyuq, isti, rutubetli vǝ quru) bölüşmüşdü. Hipokratın bu teoriyası İslam alimlǝri tǝrǝfindǝn geniş şǝkildǝ istifadǝ olunmuşdur.
Hind vǝ İran tibbı
Hind vǝ İran tibbları da İslam alimlǝrinin maraqlarını cǝlb etmişdir. Hind tibbi Ayurveda adlanır v Hind tibbi Ayurveda adlanır və insanın sağlamlığını üç dosha (vata, pitta, kapha) arasında müvazinətli olmasına asılı olduğunu qəbul edir. Ayurveda insanın mizajını yeddi tipdə (vata, pitta, kapha, vata-pitta, pitta-kapha, vata-kapha, vata-pitta-kapha) bölüşür. Ayurveda həmçinin insanın orqanlarını, vital enerjilərini, ruhunu və s. ilə bağlı müxtəlif konsepsiyalar təklif edir. İslam alimləri Ayurvedanın bir çox elementlərini öz tibblarına inteqrasiya etmişlər.
İran tibbi Zerdüşt dininin təsiri ilə yaranmışdır. İran tibbi insanın sağlamlığını dörd element (od, bäd, xak, ab) və dörd mayelik (xun, balğam, safra, siyah safra) arasında müvazinətli olmasına asılı olduğunu düşünür. İran tibbi həmçinin insanın mizajını dörd tipdə (soyuq, isti, rutubetli və quru) bölüşür. İran tibbi insanın orqanlarını, vital enerjilərini, ruhunu və s. ilə bağlı müxtəlif konsepsiyalar təklif edir. İslam alimləri İran tibbinin bir çox elementlərini öz tibblarına inteqrasiya etmişlər.
Orta Əsr İslam alimləri və həkimləri
Orta Əsr İslam alimləri və həkimləri qurani-kerim, hәdislәr vә qәdim Yunan, Hind vә İran tibblarından aldıqları biliklәri öz әsaslarına uyğun şәkildә yenidәn işlәyәrәk özgün vә zәngin bir tibbi elm vә praktika yaratmışlar. Onlar tibbı tabii elmlәrin bir hissәsi kimi qavrayaraq anatomiya, fiziologiya, farmakologiya, cәrrahiyyat, oftalmologiya kimi sahәlәrdә bir çox yeniliklәr vә irәliyişlәr etmişlәr. Onlar hәmçinin tibbi metodologiya vә etika kimi mühüm mәsәlәlәrlә dә mǝşğul olmuşlar. Orta Əsr İslam alimlәri vә hǝkimlǝri arasında Əbu Əli ibn Sina (Avicenna), Əbu Bakr Razi (Razes), Əbu l-Qasim Zahravi (Albucasis), Əbu Marvan ibn Zuhr (Avenzoar), Əbu l-Valid ibn Ruşd (Averroes) kimi tanınmış şǝxsiyyǝtlǝr var.
İslam təbabəti 10-cu hissə. İmamların elmində təbabət. İlahiyyatçı Şəhriyar Bağırov
İslam təbabəti 5-ci hissə.Xəstəliklərin səbəbləri-təbiət dəyişkənliyi. İlahiyyatçı Şəhriyar Bağırov.
İslam təbabəti 7-ci hissə.Əhli-beyt (ə) rəvayətlərində tibbi məsləhətlər
İslam təbabəti 9-cu hissə.İmam Sadiq (a) vasiyyetlari
İslam təbabəti 8-ci hissə.İmam Rza (a) vasiyyetlari
İslam təbabəti 6-ci hissə.Xüsusilə qadınlar üçün mühüm maddi vasiyyetlər
İslam tibbi vasiyyetlari.İmam Huseyn (a) vasiyyetlari
İslam tibbi vasiyyetlari.İmam Ali (a) vasiyyetlari
İslam tibbi vasiyyetlari.İmam Musa Kazım (a) vasiyyetlari
İslam tibbi vasiyyetlari.İmam Mehdi (a) vasiyyetlari
İslam tibbi vasiyyetlari.Peyğǝmbǝr (s) vasiyyetlari
İslam tibbi vasiyyetlari.Fatiha surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Yasin surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Ayetul Kursi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Duha surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Mulk surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Vaqia surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Rahman surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Nas surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Felak surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Ihlas surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Kafirun surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Asir surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Zilzal surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Kevser surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Mesed surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Fexr surǝsi faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Bakara surǝsinin son iki ayeti faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Amenerrasulu duası faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Huvallahullezi duası faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.La ilahe illallah duası faydaları
İslam tibbi vasiyyetlari.Estaxfirullah duası faydaları
İslam tibbinin Əsasları vƏ prinsipleri
İslam tibbinin Əsasları vƏ prinsipleri Qurani-kerim, hƏdislƏr vƏ qƏdim Yunan, Hind vƏ İran tibblarının konsepsiyalarından ibarǝtdir. İslam alimlƏri bu mƏnbƏlƏrdƏn g İslam alimlƏri bu mƏnbƏlƏrdƏn gƏlƏn biliklƏri tƏhlil edƏrƏk, təsdiqləyərək və ya rədd edərək öz tibbi elm və praktikalarını yaratmışlar. Onlar insanın fizioloji, psixoloji və ruhi bütövlüyünü nəzərə alaraq insanın sağlamlığını və xəstəliyini izah etməyə çalışmışlar. Onlar insanın tibbi prinsiplərini al-umoor al-tabiyah (tabii məsələlər) adlandırdıqları bir sistem əsasında təsnif etmişlər.
Al-Umoor al-tabiyah: fizioloji prinsiplәr
Al-umoor al-tabiyah insanın tabii mәsәlәlәridir. İslam alimlәri bu mәsәlәlәri yeddi kateqoriyaya bölüşmüşlәr: arkan (elementlәr), mizaj (temperatur), akhlat (mayeliklәr), aaza (orqanlar vә sistemlәr), arwah (vital ruh), quwa (qüvvәlәr vә bacarıqlar) vә afaal (funksiyalar). Bu kateqoriyalar insanın anatomiyasını, fiziologiyasını, patologiyasını vә terapiyasını izah etmәk üçün istifadә olunur.
Arkan: elementlәr
Arkan insanın vücudunu tәşkil eden elementlәrdir. İslam alimlәri qәdim Yunan vә İran tibblarından aldıqları fikirlәr əsasında insanın vücudunu dörd elementdәn ibarǝt olduğunu düşünmüşlǝr: od (atәş), bäd (hava), xak (torpaq) vǝ ab (su). Bu elementlǝr insanın mayeliklǝrinin, temperaturunun, orqanlarının vǝ funksiyalarının formalaşmasında rol oynayır. Bu elementlǝrin arasında müvazinǝtli olması insanın sağlamlığına, müvazinǝtsiz olması isǝ xǝstǝliyinǝ sǝbǝb olur.
Mizaj: temperatur
Mizaj insanın temperaturudur. İslam aliml İslam alimləri insanın mizajını dörd tipdə bölüşmüşlər: soyuq, isti, rutubetli və quru. Bu tiplər elementlərin təsiri ilə yaranır. Məsələn, od (atəş) isti və quru, bäd (hava) isti və rutubetli, xak (torpaq) soyuq və quru, ab (su) soyuq və rutubetli mizaj yaradır. İnsanın mizajı onun xarakterini, davranışını, ehtiyacını və xəstəliklərinə münasib olur. İslam alimləri insanın mizajını müəyyən etmək üçün müxtəlif testlər və metodlar istifadə etmişlər.
Akhlat: mayeliklәr
Akhlat insanın mayeliklәridir. İslam alimlәri qәdim Yunan vә İran tibblarından aldıqları fikirlәr Əsasında insanın mayeliklәrini dörd növdә bölüşmüşlәr: xun (qan), balğam (mukus), safra (sarılıq) vә siyah safra (melankoliya). Bu mayeliklәr insanın orqanlarında vә qan dövranında mövcuddur. Bu mayeliklәrin arasında müvazinәtli olması insanın sağlamlığına, müvazinәtsiz olması isә xәstәliyinә sәbәb olur. İslam alimlәri mayeliklәrin keyfiyyәtini, miqdarını, tәsirini vә tanzimini öyrәnmәyә çalışmışlar.
Aaza: orqanlar vƏ sistemlƏr
Aaza insanın orqanları vƏ sistemlƏridir. İslam alimlƏri insanın orqanlarını vƏ sistemlƏrini anatomiya, fiziologiya vƏ patologiya sahƏlƏrindƏ tƏdqiq etmişlƏr. Onlar insanın orqanlarının funksiyalarını, ƏlaqƏlƏrini, xüsusiyyƏtlƏrini vƏ xƏstƏliklƏrini izah etmƏyƏ çalışmışlar. Onlar hƏmçinin orqanların vital ruh, qüvvƏ vƏ funksiyalarla necǝ inteqrasiya olunduğunu araşdırmışlar.
Arwah: vital ruh
Arwah insanın vital ruhudur. İslam aliml Arwah insanın vital ruhudur. İslam alimləri insanın vital ruhunu dörd növdə bölüşmüşlər: nefs (nəfs), ruh (ruh), aql (ağıl) və sirr (sirr). Bu ruhlar insanın orqanlarında, qanında və mayeliklərində mövcuddur. Bu ruhlar insanın həyatını, davranışını, duyğularını və düşüncələrini tənzimləyir. Bu ruhların arasında müvazinətli olması insanın sağlamlığına, müvazinətsiz olması isə xəstəliyinə səbəb olur. İslam alimləri vital ruhların keyfiyyətini, miqdarını, təsirini və tanzimini öyrənməyə çalışmışlar.
Quwa: qüvvәlәr vә bacarıqlar
Quwa insanın qüvvәlәri vә bacarıqlarıdır. İslam alimlәri insanın qüvvәlәrini vә bacarıqlarını üç kateqoriyaya bölüşmüşlәr: quwa tabiiyya (tabii qüvvә), quwa nafsaniyya (nәfsi qüvvә) vә quwa aqliyya (ağıl qüvvәsi). Bu qüvvәlәr insanın orqanlarının, vital ruhunun vә funksiyalarının işlәmәsinә kömәk edir. Bu qüvvәlәrin arasında müvazinәtli olması insanın sağlamlığına, müvazinәtsiz olması isә xәstәliyinә sәbәb olur. İslam alimlәri qüvvәlәrin keyfiyyәtini, miqdarını, tәsirini vә tanzimini öyrәnmәyә çalışmışlar.
Afaal: funksiyalar
Afaal insanın funksiyalarıdır. İslam alimləri insanın funksiyalarını dörd kateqoriyaya bölüşmüşlər: afal tabiiyya (tabii funksiyalar), afal nafsaniyya (nəfsi funksiyalar), afal aqliyya (ağıl funksiyaları) və afal ilahiyya (ilahi funksiyalar). Bu funksiyalar insanın həyatını, davranışını, duyğularını və düşüncələrini tənzimləyir. Bu funksiyaların arasında müvazinətli olması insanın sağlamlığına, müvazinətsiz olması isə xəstəliyinə səbəb olur. İslam aliml İslam alimləri insanın funksiyalarını öyrənməyə çalışmışlar. Onlar funksiyaların keyfiyyətini, miqdarını, təsirini və tanzimini izah etməyə çalışmışlar.
İslam tibbinin praktikası və nümunələri
İslam tibbinin praktikası Qurani-kerim, hədislər və qədim Yunan, Hind və İran tibblarının metodlarından ibarətdir. İslam alimləri bu metodları öz əsaslarına uyğun şəkildə yenidən işləyərək özgün və zəngin bir tibbi praktika yaratmışlar. Onlar tibbi praktikada nübüvvet tibbı, xalq dərmanları, anesteziya, cərrahiyyat, oftalmologiya kimi sahələrdə bir çox yeniliklər və irəliyişlər etmişlәr. Onlar hәmçinin tibbi praktikada haram vә makruh davaçılıq maddalarından uzaq durmağa çalışmışlar.
Nübüvvet tibbı vә xalq dәrmanları
Nübüvvet tibbı Peyğәmbәr Muhәmmәdin (s) sağlamlıq vә xәstәlik barәdә söylәdiyi sözlәrdәn ibarәtdir. Nübüvvet tibbında Quranda vә hәdislәrdә zikr olunan bir çox bitki, maddә vә qida vasitәsi ilә müalicә olunur. Mәsәlәn, bal, siwak, qara toxum, zeytun yağı, hurma, Zamzam suyu, paxla vә s. Nübüvvet tibbında hәmçinin dua, zikr, sadаqa kimi ruhi amallar da şifa verici hesab olunur.
Xalq dƏrmanları isƏ İslam mƏdƏniyyƏtinin inkişaf etdiyi mƏkanlarda yaranmış vƏ nƏsil-bƏ-nƏsil ötürülmüş davaçılıq maddaları vƏ metodlarıdır. Xalq dƏrmanlarında hƏm bitki, hƏm dƏ heyvan maddaları istifadƏ olunur. MƏsƏlƏn, Əjdaha dişi, dƏvƏ boynuzu, qurbağa bacağı, qara ilan yağı vƏ s. Xalq dƏrmanlarında hƏmçinin sihirli sözlƏr, nümunƏlƏr, talismanlar kimi ruhi vasitƏlƏr dƏ istifadƏ olunur.
Anesteziya, cǝrrahiyyat, oftalmologiya vǝ s.
Anesteziya insanın ağrısını azaltmaq üçün istifadǝ olunan bir metoddur. İslam alimlǝri anesteziya üçün narkotik bitkilǝri (mǝsǝlǝn, afyon) istifadǝ etmişlǝr. Hǝmçinin onlar cibinlik kimi bir cihaz istifadǝ edǝrǝk insanın bǝdǝnin bǝlli hissǝsini uyuşdurmuşlar.
Cǝrrahiyyat insanın bǝdǝnin xarici hissǝsinin k Cərrahiyyat insanın bədənin xarici hissəsinin kəsilməsi, dikilməsi, əməliyyat edilməsi və s. kimi əməllərdir. İslam alimləri cərrahiyyatda bir çox yeniliklər və irəliyişlər etmişlər. Onlar cərrahiyyat üçün müxtəlif alətlər, metodlar və qaydalar istifadə etmişlər. Onlar hirudoterapiya (sülük ilə müalicə), hiccama (qan almaq), trakeostomiya (boğazda dəlik açmaq), amputasiya (orqanın kəsilməsi) kimi cərrahiyyat növləri ilə məşğul olmuşlar.
Oftalmologiya göz xəstəlikləri ilə məşğul olan bir tibb sahəsidir. İslam alimlәri oftalmologiyada bir çox yeniliklәr vә irәliyişlәr etmişlәr. Onlar gözün anatomiyasını, fiziologiyasını, patologiyasını vә terapiyasını öyrәnmәyә çalışmışlar. Onlar göz xәstәliklәrinin sәbәblәrini, әlamәtlәrini, növlәrini vә müalicә metodlarını izah etmәyә çalışmışlar. Onlar oftalmoskop kimi bir cihaz istifadә edәrәk gözün daxilinә baxmaq mümkün olduğunu kәşf etmişlәr.
Haram vƏ makruh davaçılıq maddaları
Haram vƏ makruh davaçılıq maddaları isƏ İslam şƏriyyƏtinin qadağan etdiyi vƏ ya sevmƏdiyi davaçılıq maddalarıdır. İslam alimlƏri bu maddaların istifadƏsindƏn uzaq durmağa çalışmışlar. Haram davaçılıq maddaları arasında şarab, sidik, qan, leş, sütana sütü vƏ s. var. Makruh davaçılıq maddaları isƏ insanın sağlamlığına ziy Makruh davaçılıq maddaları isə insanın sağlamlığına ziyana və ya nifrətə səbəb olan davaçılıq maddalarıdır. Makruh davaçılıq maddaları arasında qurbağa, ilan, it, qoyun, dəvə və s. var. İslam alimləri bu maddaların istifadəsini yalnız vacib və ya zəruri hallarda icazə vermişlər.
Xitab vƏ FAQ
Bu məqalədə İslam tibbı haqqında əsas məlumatlar verildi. İslam tibbı Qurani-kerim, hədislər və qədim Yunan, Hind və İran tibblarından təsirlənmiş bir tibbi elm və praktikadır. İslam tibbi insanın sağlamlığını və xəstəliyini al-umoor al-tabiyah adlandırdığı bir sistem əsasında izah edir. İslam tibbi nübüvvet tibbı, xalq dərmanları, anesteziya, cərrahiyyat, oftalmologiya kimi sahələrdə bir çox yeniliklər və irəliyişlər etmişdir. İslam tibbi haram vә makruh davaçılıq maddalarından uzaq durmağa çalışmışdır.
Bu mәqalә ilә bağlı suallarınız varsa, aşağıdakı FAQ bölmәsinә baxa bilәrsiniz.
FAQ
Nübüvvet tibbı nәdir?
Nübüvvet tibbı Peyğәmbәr Muhәmmәdin (s) sağlamlıq vә xәstәlik barәdә söylәdiyi sözlәrdәn ibarәtdir. Nübüvvet tibbında Quranda vә hәdislәrdә zikr olunan bir çox bitki, maddә vә qida vasitәsi ilә müalicә olunur.
İslam alimlƏri anesteziya üçün narkotik bitkilƏri necƏ istifadƏ etmişlƏr?
İslam alimlƏri anesteziya üçün narkotik bitkilƏri (mƏsƏlƏn, afyon) istifadƏ etmƏklƏ insanın ağrısını azaltmağa çalışmışlar. Onlar bu bitkilƏri içmƏk, sürmƏk, yutm İslam alimləri anesteziya üçün narkotik bitkiləri (məsələn, afyon) istifadə etməklə insanın ağrısını azaltmağa çalışmışlar. Onlar bu bitkiləri içmək, sürmək, yutmaq və ya nəfəs almaq kimi müxtəlif yollarla tətbiq etmişlər. Onlar həmçinin bu bitkilərin dozasını, təsirini, yan təsirlərini və antidotlarını öyrənməyə çalışmışlar.
İslam alimlәri cәrrahiyyatda hansı alәtlәri istifadә etmişlәr?
İslam alimlәri cәrrahiyyatda müxtәlif alәtlәri istifadә etmişlәr. Onlar kәsici, dikici, sondalamaq, törәtmәk, qoparmaq vә s. kimi ƏmƏllƏr üçün xüsusi alәtlәr istehsal etmişlәr. Onlar hәmçinin alәtlәrin keyfiyyәtini, tǝmizliyini vә sterilizasiyasını diqqәtli şәkildә saxlamağa çalışmışlar.
İslam alimlƏri oftalmoskop kimi bir cihazı necƏ kƏşf etmişlƏr?
İslam alimlƏri oftalmoskop kimi bir cihazı optika ilminin inkişafı sayesindƏ kƏşf etmişlƏr. Oftalmoskop gözün daxilinƏ baxmaq üçün istifadƏ olunan bir cihazdır. İslam alimlƏri oftalmoskopu gözün qırıcı ortamlarının işığı Əks etdirmƏsi prinsipinƏ Əsaslanaraq yaratmışlar. Onlar oftalmoskopu göz xƏstƏliklƏrinin diaqnozu vƏ müalicƏsi üçün istifadƏ etmişlƏr.
Haram vƏ makruh davaçılıq maddalarının istifadƏsi vacib vƏ ya zǝruri hallarda icazǝ verilir?
Haram vǝ makruh davaçılıq maddalarının istifadǝsi vacib vǝ ya zǝruri hallarda icazǝ verilir. Vacib hallar insanın hǝyatını qorumaq üçün lazım olan hallardır. Mǝsǝlǝn, insanın başqa heç bir şifa yolu olmadığı halda haram vǝ ya makruh bir davaçılıq maddasından istifadǝ etmǝsi vacibdir. Zǝruri hallar isǝ insanın sağlamlığını qorumaq üçün lazım olan hallardır. Mǝsǝlǝn, insanın başqa bir şifa yolu olsa da haram vǝ ya makruh bir davaçılıq maddasından istifadǝ etmǝsi zǝruri ola bilir.
İslam tibbinin faydaları nələrdir?
İslam tibbinin faydaları çoxdur. İslam tibbi insanın bütövlüyünü nəzərə alaraq onun fizioloji, psixoloji və ruhi sağlamlığını qoruyur. İslam tibbi Qurani-kerim, hədislər və qədim Yunan, Hind və İran tibblarının bil İslam tibbinin faydaları çoxdur. İslam tibbi insanın bütövlüyünü nəzərə alaraq onun fizioloji, psixoloji və ruhi sağlamlığını qoruyur. İslam tibbi Qurani-kerim, hədislər və qədim Yunan, Hind və İran tibblarının biliklərini birləşdirərək özgün və zəngin bir tibbi elm və praktika yaratmışdır. İslam tibbi nübüvvet tibbı, xalq dərmanları, anesteziya, cərrahiyyat, oftalmologiya kimi sahələrdə bir çox yeniliklər və irəliyişlər etmişdir. İslam tibbi haram vә makruh davaçılıq maddalarından uzaq durmağa çalışmışdır.
Bu mәqalәni oxuduğunuz üçün tәşәkkür edirәm. Əgәr sizә İslam tibbi ilә bağlı daha çox mәlumat lazım olsa, [İslam Tibbi Mәrkәzi] saytına baxa bilәrsiniz. Hәmçinin [İslam Tibbi Kitabxanası] saytında İslam alimlәrinin yazdığı tibbi kitabları oxuya bilәrsiniz. Sizә sağlamlıq vә uğurlar arzulayıram. 44f88ac181